Halitose betekent slechte adem. Bij halitose vindt iemand de geur van zijn of haar adem onaangenaam of zelfs afstotend. Maar vooral mensen in de omgeving kunnen de halitose opmerken. Als men mensen vraagt naar de oorzaak van halitose dan zullen de meesten antwoorden dat een maagprobleem de oorzaak is. Niets is echter minder waar: bij de meeste patiënten met halitose ligt de hoofdoorzaak in de mond. Mensen in de omgeving van een persoon met halitose hebben vaak grote problemen met de vieze geur waardoor vermijdingsgedrag ontstaat.
Patiënten met halitose lijden zelf vaak aan een grote mate van onzekerheid en sociale isolatie. Dat leidt tot aangepast gedrag, zoals bij een zakenman die een bureau aanschaft zodat zijn gesprekspartner niet te dichtbij kan komen en daardoor de slechte adem niet ruikt.
Een schooljuffrouw die klaagt dat de kinderen niet meer bij haar op schoot komen zitten omdat ze “stinkt”. Of een directie-secretaresse die, voordat ze de koffie aan de vergadering serveert, eerst haar mond spoelt en vervolgens met letterlijk ingehouden adem de kopjes op tafel zet.
Halitose is voor de patiënt een ernstige aandoening die in meer dan één opzicht het leven negatief kan beïnvloeden. Al met al een goede reden om deze aandoening te laten onderzoeken. Meestal is er een goede behandeling mogelijk.
Een veel voorkomende vorm van halitose wordt veroorzaakt door het roken van tabak, het eten van sterk gekruid voedsel of het drinken van alcoholhoudende dranken. Deze ademgeuren zijn bekend en worden min of meer geaccepteerd.
Daarnaast heeft vrijwel iedereen ’s ochtends last van halitose. Dat komt door de lage speekselproductie tijdens de slaap en door de afbraak van zwavelhoudende eiwitten in de mond. Deze vorm van halitose is gemakkelijk te verhelpen door ’s avonds de tong te reinigen met een tongschraper (Scrapy Tongreiniger, verkrijgbaar via www.tandartsplein.nl).
Geheel andere vorm van halitose is de zogenaamde patho-logische halitose. Via de uitgeademde lucht kunnen stof-wisselingsproducten worden uitgescheiden. Bij bepaalde stoor-nissen in de stofwisseling van de nieren of de lever worden diverse vluchtige en geurende stofwisselingsproducten uit-gescheiden. Ook infecties en kwaadaardige aandoeningen van de luchtwegen dragen bij aan de geur van de adem.
Echter, de meest voorkomende vorm van halitose wordt veroorzaakt door bacteriën in de mond, de zogenaamde orale halitose.
In de mond komen bacteriën voor die leven met zuurstof (aërobe bacteriën) en bacteriën die leven zonder zuurstof (anaërobe bacteriën). Een belangrijk deel van de bacteriën in de mond is anaëroob. Deze anaërobe bacteriën produceren viesruikende gassen. Bij de meeste mensen is het aantal anaërobe en aërobe bacteriën in evenwicht. Onder bepaalde condities zijn de aantallen aërobe bacteriën echter sterk verhoogd. Daardoor neemt de hoeveelheid viesruikende gassen zo sterk toe dat ze worden waargenomen door mensen in de omgeving: halitose! Belangrijke gassen bij halitose zijn zwavelwaterstof (rotte eierengeur) en methylmercaptaan.
Vaak worden grote hoeveelheden anaërobe bacteriën gevonden in de bacteriële tandplak op de tanden en kiezen van patiënten met chronische tandvleesontsteking (gingivitis of parodontitis) of in de bacteriële plak op het achterste gedeelte van de tong (tongcoating). In die gevallen worden vaak de viesruikende gassen, zwavelwaterstof en methylmercaptaan, in grote hoeveelheden geproduceerd. Orale halitose is daarvan het gevolg. De oorzaken van een overmatige tongcoating zijn nog niet volledig bekend. Wel wordt een verband gelegd tussen halitose en chronische infecties van de bovenste luchtwegen, roken, te weinig drinken, alcoholgebruik, matige mondhygiëne, stress, verminderde speekselproductie en tandvleesontsteking of een combinatie daarvan.
Er zijn in Nederland praktijken gespecialiseerd op de behandeling van Halitose zoals de Kliniek voor Parodontologie Amsterdam.
Aan de hand van vragen, mond-onderzoek en eventueel bacteriologisch onderzoek van de tongcoating wordt vastgesteld welke medische en tand-heelkundige factoren invloed kunnen hebben op de halitose. Voorts wordt gekeken naar andere factoren die halitose kunnen veroorzaken zoals medicijngebruik, het eten van gekruid voedsel, het drinken van koffie en alcohol, stress en roken. Vervolgens wordt de mate van halitose vastgesteld en het type mondgeur. Eerst ruikt de onderzoeker aan de adem van de patiënt (organoleptisch onderzoek) en daarna wordt de adem getest met een apparaat (de Halimeter) dat de ademgassen objectief analyseert en voor de patiënt zichtbaar maakt. Het is voor zowel de onderzoeker als de patiënt van groot belang dat de mate van halitose wordt vastgesteld. Een groot voordeel van de objectieve meetgegevens van de Halimeter is dat daarmee patiënten die denken aan halitose te lijden terwijl dat niet kan worden aangetoond (halitofobie), overtuigd kunnen worden van het tegendeel. Na de behandeling van halitose biedt de Halimeter de mogelijkheid om het behandelresultaat vast te stellen.
De Kliniek voor Parodontologie (Amsterdam) beschikt sinds kort als enige in Nederland over een nieuw apparaat: de ORAL CHROMA. Dit apparaat kan nog exacter onderscheiden of de halitose uit de mond komt of uit andere organen zoals de longen
Als uit het onderzoek blijkt dat er (ook) sprake is van aandoeningen van keel, neus of oren, allergieën, infecties van de bovenste luchtwegen etc. zal de patiënt worden verwezen naar de huisarts voor verder onderzoek. Bij speekselproblemen wordt naar de kaakchirurg verwezen.
Als er orale halitose is vastgesteld, kan de oorzaak daarvan liggen in de bacteriële tandplak die wordt gevonden bij tandvleesontsteking of in de bacteriële plak op de tongrug (tongcoating).
Als er tandvleesontsteking aanwezig is, dient dit eerst uitgebreider te worden onderzocht voordat behandeling plaats-vindt. De behandeling bestaat vrijwel altijd uit het aanleren van het goed verwijderen van alle bacteriële tandplak van de tanden en kiezen door de patiënt (mondhygiëne). Zonodig wordt ook bacteriële tandplak in de ruimte tussen tand en tandvlees (pocket) verwijderd door de tandarts of mondhygiënist (professionele gebitsreiniging).
De orale halitose kan ook worden veroorzaakt door een dikke tongcoating op de achterkant van de tong. De tongcoating kan sterk verminderd worden door de achterkant van de tong twee keer per dag grondig schoon te schrapen met een tongschraper. Daarnaast wordt er ook gegorgeld met het middel Halita (figuur 4) dat de bacteriën op de tongrug bestrijdt en gassen “wegvangt” door de actieve stof zinklactaat. De tongschraper en het Halita gorgelmiddel zijn speciaal ontwikkeld voor de behandeling van halitose (DENTAID BeNeLux, Houten, Nederland) en vrij verkrijgbaar bij de apotheek.
De bacteriën die worden gevonden in de tongcoating van halitosepatiënten worden ook vaak aangetroffen in de tandplak van patiënten met tandvleesontsteking. Daarom lopen de behandelingen van halitose (tongschrapen en gorgelen met Halita) vaak parallel aan de behandeling van tandvleesontsteking.
Na ongeveer 3 maanden wordt het effect van de behandeling beoordeeld. En dan blijkt dat de behandeling over het algemeen goede resultaten oplevert: halitose blijkt niet een aandoening waarmee de patiënt moet leren leven maar is goed te behandelen. Die constatering is voor de patiënt een openbaring!
» Bestel direct het Halita Slechte Adem pakket
Naast de behandeling van tandvleesontsteking, het reinigen van de achterkant van de tong en het spoelen met HALITA kunnen nog aanvullende maatregelen noodzakelijk zijn om de halitose onder controle te houden. Het regelmatig drinken van water en het eventueel verminderen van het koffiegebruik kunnen nodig zijn bij het bestrijden van halitose. Aan andere factoren die kunnen bijdragen aan halitose zoals stress, een onregelmatig leefpatroon en roken is vaak moeilijk iets te veranderen. Toch is het belangrijk dat patiënten daarvan op de hoogte zijn.
Halitose is voor patiënten vaak een “levensgroot” probleem. Doordat er de laatste jaren veel onderzoek is uitgevoerd naar halitose is de kennis over de oorzaak, het vaststellen en de uitvoering van de behandeling van halitose aanzienlijk toegenomen. Halitose is tegenwoordig vaak goed te behandelen. Nieuwe producten zoals de tongschraper en het gorgelmiddel Halita zijn daarbij effectieve hulpmiddelen. Niet alleen de patiënten maar zeker ook de mensen in hun directe omgeving zullen deze ontwikkelingen toejuichen.
Bel direct voor een afspraak
Lid van de KNMT (klachtenregeling), de NVVP, de NVVE, de NVT, de NVVRT en de NVOI
Website door: Donkeys & Co.
